Sayıştay, Malatya Büyükşehir Belediyesinin projelerinde birçok yasadışı işlem ve usulsüzlüğün yanı sıra 195 milyon TL bütçe açığı olduğunu da tespit etti.

Sayıştay Denetim Raporu’na göre, ilk üç ay boyunca Hacı Uğur Polat’ın, 9 ay boyunca ise Selahattin Gürkan’ın yönetiminde olan Malatya Büyükşehir Belediyesi’nin 2019 yılı faaliyetlerindeki en önemli yasa dışı işlemler ve usulsüzlüklerin yer aldığı başlıklar şu şekilde belirtildi; 

"Mal, hizmet alım ihaleleri,  belediye şirketlerinin yüklendiği işlerin daha sonra üçüncü şahıslara devredilmesi uygulamaları, milyonlarca lira harcanarak restore edilen binaların belediye yönetimine yakın derneklere ücretsiz verilmesi, belediyeye ait gayrimenkullerin ihalesiz biçimde işletmelere devredilmesi; belediye şirketlerine devredilen taşınmazların, bu şirketler tarafından yasaya aykırı biçimde pazarlık usulü ile kiraya verilmesi; belediyeye ait iş yerlerinin rekabet ortamı sağlanmadan, ihalesiz biçimde pazarlık usulü ile kiraya verilmesi; reklam alanlarının ihalesiz ve rekabet ortamı sağlanmadan istenilen kişi ve kurumlara ihalesiz verilmesi, servis araçlarının ihale yapılmadan süresiz biçimde çalıştırılması…"

Eşe Dosta Belediye Kadrosu

Özel Kalem Müdürlüğü kadrosunun, belediye yönetimine yakın kişiler için sınavsız memuriyete geçiş olarak kullanıldığına yer verilen Sayıştay Raporu’nda, dikkat çekici başlıklardan birinin de Malatya Büyükşehir Belediyesi’nin muhasebe uygulamalarındaki sistemsizlik ve düzensizlikler oluşturuyor.

Ayrıca 12 adet trambüs ile 55 adet otobüsün, hizmet imtiyazı kapsamında işleticinin (MOTAŞ) tasarrufuna bırakılmasına karşın, bu işleme ait bilgiye mali tablolarda ulaşılamadığının vurgulandığı Sayıştay Başkanlığı’nın Raporu’nda, bu durumun birçok hesap kaleminde hataya neden olduğuna vurgu yapıldı.

Tahakkuk eden kira alacaklarının da takip ve tahsilatının gerçekleştirilmediğinin tespit edildiği 2019 Yılı Malatya Büyükşehir Belediyesi’ndeki yasa dışılık ve usulsüzlük içeren iş ve işlemlerden bazıları şöyle:

1 Milyon Liraya Restore Edilen Bina Yandaş Derneğe Bedelsiz Verilmiş

Hazine tarafından Malatya Büyükşehir Belediyesi’ne devredilen Niyazi Mısri Mahallesi’ndeki tarihi bir bina, Malatya Büyükşehir Belediyesi tarafından yaklaşık 1 milyon TL harcanarak restore edildikten sonra, bedelsiz olarak bir derneğin kullanımına sunuldu.

Tahsis amacı dışında bir derneğe verilen bu tarihi bina için, Belediye Yönetiminden savunma isteyen Sayıştay Müfettişleri, verilen cevabı tatmin edici bulmadı ve dernekten ya kullanım bedeli talep edilmesi ya da tahsis işleminin iptal edilmesi gerektiğini vurguladı.

Belediyeye Ait Taşınmazlar Kanuna Aykırı Şekilde Kiraya Verilmiş 

Sayıştay Raporu’nda, Malatya Büyükşehir Belediyesi’ne ait çok sayıda taşınmazın (işyeri), 2886 Sayılı Devlet İhale Kanunu’nun “Pazarlık usulü ile yapılacak işler” kapsamına girmediği halde, kanuna aykırı biçimde pazarlık usulü ile kiraya verildiği kaydedildi.

İhale ve Sözleşme Yapılmadan Firmalara Reklam Alanı Verilmiş 

Sayıştay Raporu’nda, Malatya Büyükşehir Belediyesi’ne ait reklam alanlarının ihale yoluyla yapılması gereken kiralama işinin, ihalesiz bir şekilde kullandırıldığının tespit edildiği ifade edildi.

Rapora göre, Malatya Büyükşehir Belediyesi’ne ait, 199 adet billboard, 241 adet raket ve 15 adet megalight olmak üzere toplam 455 açık hava reklam alanı, ihale gerçekleştirilmeden ve sözleşme yapılmadan 15 Şubat -31 Mart 2019 tarihleri arasında bir firmaya, 31 Aralık 2109 tarihine kadar ise bir başka firmaya ihalesiz ve sözleşmesiz bir şekilde kullandırıldı.

Sayıştay Başkanlığı’nın 2019 Yılı Malatya Büyükşehir Denetim Raporu’nda, Malatya sınırları içinde faaliyet gösteren servis araçlarının ihale yapılması gerektiği halde, ihale yapılmadan, sadece tahsis ücreti alınarak süre sınırı olmaksızın çalıştığının görüldüğü tespit edildiği belirtildi.

Raporda, “Yapılan incelemede, servis aracı plakalarının, Ücret Tarifesinde hükmedilen tahsis ücretinin alınması suretiyle belli bir süre sınırı olmaksızın kullanıcılarına verildiği ve kullanıcıların bir kez katlandığı tahsis ücretinin dışında İdareye herhangi bir bedel ödemediği tespit edilmiştir” denildi.

Sayıştay Müfettişleri, servis araçların faaliyetinin, 10 yıllık süre sınırı ve 2886 Sayılı Kanun uyarınca ihale yapılarak yeniden düzenlenmesin gerektiğini vurguladı ve servis araçlarından plaka işletme bedelinin yıllık olarak tahsil edilmesi istendi.

Özel Kalem Müdürlüğünden Memurluğa Torpilli Sınavsız Geçiş

Malatya Büyükşehir Belediyesi’nin, Sayıştay Raporları’nda hemen her yıl eleştiri konusu olan yasa dışı uygulamalarından biri olan ‘Özel Kalem Müdürlüğü Kadrosu’nun memuriyete sınavsız giriş yöntemi olarak kullanılması’ 2019 Raporu’nda bir kez daha kendine yer buldu.

Buna göre, Malatya Büyükşehir Belediyesi Özel Kalem Müdürlüğü kadrosuna atanan bir kişi, sınavsız biçimde, bir bakanlığın memur kadrosuna nakledildi.

Raporda, “Yapılan incelemede özel kalem müdürlüğüne atanan ilgilinin, 10 günlük bir görev süresi sonunda bir bakanlığın memur kadrosuna nakledildiği tespit edilmiştir. Özel kalem müdürünün bir seçim dönemi boyunca çalıştırılması ilkesi karşısında bulgu konusu atama, özel kalem müdürü kadrosunun memuriyete sınavsız geçiş yolu olarak kullanıldığı değerlendirmesine yol açmaktadır. Zira devlet memurluğuna alınma hususu, istisnai kadrolar haricinde açılmış sınavlarda başarılı olunması şartına bağlanmıştır” tespiti yapıldı.

Aynı yasa dışı uygulamanın önceki yıl da yapıldığı ve Sayıştay Raporu’nda yer aldığı hatırlatılarak, Özel Kalem Müdürlüğü Kadrosunun bu şekilde kullanılmasının, kamu görevine girmede eşitlik ve liyakat ilkelerine de aykırılık içerdiğinin altı çizildi.

Malatya Büyükşehir Belediyesi’ne ait olan ve Malatya kent merkezinin en değerli yerlerinde bulunan çok sayıda iş yerinin Kültür A.Ş.’ne çok düşük devri bedelleri ile devredilmesinin yanı sıra,  bu şirketin söz konusu iş yerlerini Malatya Büyükşehir Belediyesi’nden devraldıktan sonra, pazarlık usulü ile üçüncü şahıslara kiraya vermesi de yasaya aykırı bir işlem olarak kayıtlara geçti.

Düşük bedellerle devralınan ve yasaya aykırı biçimde üçüncü şahıslara kiralandığı belirtilen Malatya Büyükşehir Belediyesi’ne ait iş yerleri ve sözleşme süreleri şöyle:

  1. Sanat Sokağı Halıcı Dükkânları 1.03.2018 31.12.2024
  2. Sanat Sokağı Malatya Mutfağı 1.12.2015 30.11.2022
  3. Sanat Sokağı Kitap Kafeterya 18.01.2016 18.01.2022
  4. Sanat Sokağı Çay Ocağı Büfe 1.05.2018 30.04.2023
  5. Katlı Otopark Yıkamacı 4.07.2018 4.07.2021
  6. Katlı Otopark Market 15.04.2016 15.04.2020
  7. Katlı Otopark Lokanta 1.04.2016 1.04.2020
  8. Hürriyet Parkı Kafeterya 20.02.2016 20.02.2022
  9. Hürriyet Parkı Hürriyet Parkı Umumi Tuvalet 1.05.2017 1.05.2020
  10. Hürriyet Parkı Hürriyet Parkı Büfe 1 1.10.2016 1.10.2021
  11. Hürriyet Parkı Hürriyet Parkı Büfe 2 1.09.2016 1.09.2021
  12. Hürriyet Parkı Kitap Satış Yeri 1.01.2017 31.12.2023
  13. Nikâh Sarayı Çiçekçi 1.11.2017 1.11.2020
  14. 14.Nikâh Sarayı Mini Market 15.05.2017 15.05.2020
  15. 15.Nikâh Sarayı Ayyıldız Emlak 1.05.2017 1.05.2020

Sayıştay Müfettişleri, yukarıda 15 maddede sıralanan Malatya Büyükşehir Belediyesi’ne ait iş yerlerinin 2886 Sayılı Devlet İhale Kanunu gereğince, açık teklif usulü veya kapalı teklif usulü ile ihale edilerek kiralanmasını, aksi takdirde, Malatya Büyükşehir Belediyesi’nin zarar ettirilmiş olacağını vurguladı.

Belediye Bütçesi 195 Milyon Lira Açık Verdi

Malatya Büyükşehir Belediyesi’nin yasallık bağlamında birçok yasa dışı ve usulsüz iş ve işleme imza attığını gösteren, bu işlemleri ile bazı çevrelere ve kişilere haksız kazanç sağladığını ortaya koyan Sayıştay Başkanlığı 2019 Malatya Büyükşehir Denetim Raporu, Büyükşehir Belediyesi’nin 2019 yılı bütçesini de etkin ve verimli kullanmadığını, bunun sonucunda 195 milyon TL bütçe açığı verdiğini de gösterdi.

Sayıştay Raporu’nda, Malatya Büyükşehir Belediyesi’nin, bütçesinin neredeyse 3’de 1 oranında açık vermesini ve bu açığını borçla kapatması şu şekilde anlatıldı: “Malatya Büyükşehir Belediyesinin 2019 mali yılı bütçesi ile 696.454.000,00 TL ödenek öngörülmüş olup, önceki yıldan devreden ödenek bulunmaması ve yıl içinde herhangi bir ek ödenek verilmemesi nedeniyle 2019 yılı ödenek toplamı 696.454.000,00 TL olmuştur. Yıl içinde ise 531.498.102,04 TL bütçe gideri yapılmış, 164.955.897,96 TL ödenek iptal edilmiş, 2020 yılına ödenek devri yapılmamıştır. Sonuç olarak 2019 yılı gider bütçesi 696.454.000,00 TL olmakla beraber, gelir bütçesi 501.000.000,00 TL olarak belirlendiğinden 195.454.000,00 TL bütçe açığının ise borçlanma yoluyla karşılanacağına hükmedilmiştir”.

Editör: İbrahim Halil Aksoy