1111 sayılı Askerlik Kanununun birinci maddesi gereği her Türk genci, askerlik görevini yerine getirmeye mecburdur. Bu kanun gereği askere gitmeye hazırlanan gençler gerek son zamanlarda yaşanan terör olaylarından gerek askerliğin gereği olan kalabalık ve daha disiplinli bir ortama girecek olmaları düşüncesi nedeniyle olumsuz etkilenebiliyor. Manisa Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Dr. Arzu Dalmış, asker adaylarına ve ailelerine tavsiyelerde bulundu. Asker adaylarının motivasyonunun çok önemli olduğunu söyleyen Dalmış, "21 yaşını dolduran kişinin böyle bir gerçekle karşı karşıya olması önemli. 'Ben neden buradayım?' diyen gencin askere uyum sağlaması zor olabiliyor. Askere gitmeden önce işlerini ayarlamamış, geride hasta anne babasını bırakan, eşi yeni doğum yapmış gençler ya da aileyi geçindiren tek kişi iken bir anda askere giden gençler uyum zorluğu yaşamakta" diye konuştu. "HAZIRLIK SÜRECİ ÖNEMLİ"Asker adaylarının, askere gitmeden önce yapacakları hazırlık sürecinin çok önemli olduğunu vurgulayan Dalmış, şunları söyledi:"Askere gitmeden önce geride bırakacağı kişilere uygun koşullar sağlamalı. Borçlarını kapatabiliyorsa onları devretmeli, ödemeli veya ertelemeli. 'Benim ödemem gereken borçlarım var?', 'Eşim yeni doğum yaptı?' 'Ailem aç kaldı' gibi sorunlar dile getiriliyor. Geride kalanlara uygun koşullar sağlanıp gelinirse askerlik süreci daha kolay geçecektir. Çünkü o kişiyi de askerde zorlu bir süreç bekliyor. Bireysel bir yaşamdan toplumsal bir yaşama geçip bir bütünün parçası olması gerekiyor. Bu elbette kolay bir süreç değil. Bize en çok acemilik dönemindeki gençler geliyor."Askerliği avantaja çevirip kendini geliştirenlerin olduğu gibi travmatize olarak genetik yapılarında olan bazı psikiyatrik hastalıkların askerlik sürecinde ortaya çıktığına değinen Dalmış, "Kimi psikiyatrik hastalıklar askere gidilen yaşta ortaya çıktığı için bu hastalıkları askerde görebiliyoruz. Ama askerlik burada başlı başına bir faktör değil sadece mevcut hastalığı ortaya çıkaran bir faktör oluyor" diye konuştu. "ERKEN YAŞTA DİSİPLİN EĞİTİMİ VERİLMELİ"Askere gidecek adayların ailelerine tavsiyelerde bulunan Dalmış, şu ifadeleri kullandı: "Askere gitme sürecindeki gençlerin yakınları, çocuğun yetiştirilme sürecinde biraz daha askerlik gibi toplu yaşanılan kuralların ve disiplinin olduğu ortamlara alıştırma eğitimleri verme gerekir. Çünkü kamp tarzı etkinliklere katılmamış, kurallı yaşama alışık olmayan gençler askerlik sürecine alışmakta güçlük çekiyor. Okul yaşantısında grup faaliyetlerine katılmak ona belli bir disiplin vermek, kurallarla yaşamaya alışık hale getirmek askerliğe hazırlık anlamına gelir. Eğer kişi gittiği yerin önemini anlayarak giderse ve bu donanımlara sahipse oldukça rahat bir askerlik süreci geçirebiliyor." "SORUMLULUĞU PAYLAŞMAK YÜKÜ AZALTIR"Askerlik gibi kutsal bir görevin sorumluluğunu üstlenen gençlerin motive edilmesinin önemli olduğunu anlatan Dalmış, asker adaylarının sevgilileri, nişanlıları, eşleri, kardeşleri ve aileleri geride kalan sorumlulukları paylaştıkları takdirde yükü oldukça azalttığını söyledi. Dalmış, "Evi tek geçindiren kardeş ise o kişi, diğer kardeşlerin görevi devralması veya eşi çocuğu kalmışsa onlara sahip çıkmaları askere giden kişiyi oldukça rahatlatacaktır" dedi. Askerlik sürecinde fark edilmeyen ancak askerlik bitiminde ortaya çıkan psikiyatrik hastalıklara da değinen Dalmış, sözlerini şöyle sürdürdü: "Askerde psikiyatrik hastalığı olanlar fark edildiğinde oradaki görevliler tarafından bize getiriliyor. Bazen askerlikte henüz çekirdek belirtileri öncül belirtileri ortaya çıkıp askerden çıktıktan sonra iyice şekillenen psikiyatrik hastalıklar var. Şizofreni ve ya bipolar gibi. Bunlar fark edildiğinde mutlaka psikiyatrik profesyonel bir destek alınması gerekmektedir." Hastalığın başından kontrol altına alınması gerektiğini anlatan Dalmış, şunları söyledi: "Bu belirtiler kabaca aşırı korku, "beni takip ediyorlar", "beni öldürecekler", "arkamdalar" gibi hayaller görme bunlar şizofreniye ait en belli başlı belirtilerdir. Kişinin bir anda içine kapanması çok farklı alışkanlıklar edinmesi örneğin hiç yıkanmaması gibi hijyeninin bozulması gibi belirtiler aileyi uyarıcı işaretler olmalı ve mutlaka bir profesyonele yönlendirilmeli." "ASKERLİĞİ AVANTAJA ÇEVİRİN"Askerlik boyunca yaşanan süreç kadar dönüşte tekrar sosyal hayata dönmenin de önemine değinen Dalmış, askerliğin sonunda yaşamın şekillendirildiği bir dönemin olduğunu dile getirdi. İş edinme ve evlenme gibi yeni sorumlulukların yüklenebildiği gibi kişinin sosyal hayatının da tamamen değişmiş olabileceğini söyleyen Dalmış, manevi desteğin çok önemli olduğunu söyledi. Dalmış sözlerine şöyle devam etti: "Askerde madde bağımlılığı yaşayan gençlerimiz oluyor. Bu hastalarımız için rehabilitasyon programımız var. Askerliği avantaja çevirmelerini tavsiye ediyorum. Temiz kalınabilecek iyi bir ortamdır. Disiplinize bir ortamdır. Genç bunu avantaja çevirirse askerliği temiz kalma süreci olarak kullanarak askerliği maddeden arınmış bir şekilde tamamlayabiliyor."